- Sebastiaan Coops -
Franca Viola (1948) is een Italiaanse vrouw, die op haar zeventiende werd verkracht door haar ex en daardoor werd gedwongen om met hem te trouwen. Het was destijds voor vrouwen in Italië heel gebruikelijk om met hun verkrachter in de echt te treden om hun eigen eer te redden - en het is een praktijk die in verschillende delen van de wereld nog vaak voorkomt. De sociale conventie in Italië vereiste destijds namelijk dat vrouwen 'ongeschonden' het huwelijk ingingen. Maar het liep voor Franca allemaal even anders, want zij weigerde. Franca en haar familie werden toen al snel buitengesloten en als outcasts behandeld. Hun landerijen en schuur werden afgebrand en ze werden op een steeds gewelddadigere manier lastiggevallen.
Franca begon een rechtszaak, wat in die tijd ongehoord was. De rechtszaak maakte veel los in Italië omdat Franca de eerste vrouw was die het zogenaamde 'herstellend huwelijk' (matrimonio riparatore) weigerde. Ze won de zaak ook nog eens. De verkrachter kreeg een gevangenisstraf van 11 jaar. Na haar gelijk ontving ze bij het huwelijk dat ze wél wilde huwelijksgeschenken van zowel de president als de paus. Ook werd de wet aangepast naar aanleiding van de publieke opinie over de rechtszaak.
Al met al een belangrijk verhaal dat nu opnieuw is verfilmd door Marta Savina onder de titel La Ragazza del Futuro. Claudia Gusmano speelt de rol van Franca Viola, die in de film de naam Lia Crimi heeft grekregen. Het verhaal speelt zich af op het prachtige eiland Sicilië. Toch lijkt het landschap verstikkend, want overal moet je tegen bergen opkijken. Ook de kerk is alom vertegenwoordigd. Je wordt deelgenoot van Lia's wereld en ziet hoe ze keuzes maakt en steeds moet afwegen wat anderen er van zouden vinden. Maar het verhaal is nooit langdradig of te snel. Cinematografisch is het erg sterk en je wordt geboeid doordat je je goed in Lia kunt verplaatsen. Het verhaal wordt namelijk geheel vanuit haar perspectief verteld. Je ziet de wereld zoals zij het ziet. Wanneer ze twijfelt over haar keuzes wordt het publiek goed meegenomen.
Wat een mooie toevoeging op het historische verhaal is, is dat er twee personages zijn toegevoegd die Lia advies geven. Eén is een prostituee en de ander, haar advocaat, is de voormalig burgemeester die homoseksueel is. Daardoor staan zij net als Lia buiten de sociale conventie en dat voelt als een verademing. Alleen zij lijken haar te begrijpen en actief te steunen. Hiermee spreekt de film de emancipatiebeweging in brede zin aan. En het vormt bovendien een mooi contrast met het jargon van de rechtszaak zelf. Die zit namelijk vol met misogyne uitspraken. Lia wordt bijvoorbeeld gevraagd of ze het niet heel erg vindt dat de eer van de man is aangetast door een rechtszaak te beginnen. Of dat ze het eigenlijk stiekem wel leuk vond toen ze werd ontvoerd. Lia zette de mannen goed op hun plaats tijdens haar langverwachte getuigenis aan het einde van de film.
Vol ongeloof kijk je er naar. Zeker met de kennis dat de wet die stelde dat verkrachting slechts een zaak is van openbare zedelijkheid pas in 1996 werd aangepast. La Ragazza del Futuro is een prachtige en boeiende film die je niet snel vergeet.
La Ragazza del Futuro is nu te zien in de bioscoop.
Afbeelding: Virginia Valsecchi (2023) La Ragazza del Futuro.
Comments