door Juliëtte Ronteltap -
Er zijn momenten in ons leven waarvan we allemaal nog weten waar we waren toen het gebeurde en hoe we ons erbij voelden. Voor mij was de dood van Amy Winehouse in 2011 zeker zo’n moment. Ik weet nog goed dat ik die zomer met mijn vader op vakantie was in Duitsland. We zaten op een zonnig terrasje toen wij het nieuws hoorden. Hoewel ik Amy natuurlijk niet persoonlijk kende, werd ik er enorm door geraakt.
Toevallig (of niet) is mijn vader ook degene waarmee ik naar de première van Back to Black ben gegaan. Dit was tijdens een Ladies Night, dus ik vroeg in eerste instantie aan wat vrouwelijke vrienden of zij mee wilden gaan, maar dacht uiteindelijk: ‘Waarom zou een man niet mee mogen?’ Mijn vader is immers groot fan van Amy Winehouse en heeft al haar platen. Dat geldt voor mij in zekere mate ook. Als drummer heb ik haar nummers mogen uitvoeren en in die zin heeft zij voor mij ook veel betekend.
Getalenteerde actrice
Meteen aan het begin van de film was ik overrompeld door het enorme talent van de actrice Marisa Abela, die de rol van Amy Winehouse vertolkt. Haar stem lijkt zo op die van de daadwerkelijke zangeres, dat mijn vader en ik twijfelde of er geen geluidsfragmenten van Amy zelf waren gebruikt. Achteraf kwamen wij erachter dat de actrice heeft getraind om haar stem zo te doen klinken. Ik ben het dus totaal niet eens met de naar mijn idee onnodig kritische recensies dat haar stem het origineel “voldoende benadert”. Daarnaast weet zij ook met haar uiterlijk, mimiek en manier van praten de zangeres realistisch te weergeven.
"De stem van hoofdrolspeelster Marisa Abela lijkt zó op die van Amy Winehouse - waren er geluidsfragmenten gebruikt?"
Wat ik ook wil prijzen is de manier waarop de film context geeft aan de nummers van Amy Winehouse, bovenal Back to Black, wat ook de – passende – titel van de film is. Dit nummer gaat namelijk over haar grote liefde Blake Fielder-Civil (Jack O’Connell), die door de jaren heen enorme impact had op haar leven. Je ziet op een heel realistische manier hoe ze elkaar tegenkomen in een lokale pub en hoe ze direct naar elkaar toegezogen worden. Al vrij snel blijkt dat deze relatie nogal toxic is, aangezien ze allebei verslavingsgevoelig zijn en de negatieve aspecten in elkaar versterken. Wat echter fijn is aan deze film, is dat hoewel de verslaving geenszins onder stoelen of banken wordt gestoken, Amy ook niet enkel en alleen wordt gedefinieerd door haar verslaving. Critici zijn van mening dat de film verslaving romantiseert, maar er zijn genoeg scenes met gênante momenten, black outs en zelfs huiselijk geweld. De film weergeeft dit als samenloop van omstandigheden, in plaats van Blake hiervan de schuld te geven.
Rol van Amy’s vader
Een andere figuur die eerder in slecht daglicht stond, voornamelijk door de documentaire Amy uit 2015, is Amy’s vader Mitchell Winehouse. Hij zou het verdienen van geld voorop hebben gesteld in plaats van de gezondheid van zijn dochter. Nu is het inderdaad zo dat hij in Back to Black te positief wordt geschetst. Dit komt omdat de film anders geen rechten kon krijgen om Amy’s muziek te gebruiken. Zo zie je hoe Amy en “Mitch” (Eddie Marsan) vrolijk samen liedjes zingen tijdens een
familiebijeenkomst en hoe hij haar later naar de afkickkliniek brengt wanneer zij dit aan hem vraagt. Hij komt er echter niet geheel vlekkeloos vanaf. Er is een moment dat het management van Amy klaagt over haar alcoholgebruik en hij hen ervan verzekerd dat het prima met haar gaat – wat duidelijk niet zo is. Een continu positieve invloed op Amy was echter haar oma Cynthia (LesLey Manville), die als stijlicoon haar grote voorbeeld was. Zo reageert Amy wanneer haar vader zegt dat haar oma trots geweest zou zijn, dat dit niet zo is en ze zich schaamt: ‘I’ve become one of them now, an addict.’
Accurate weergave vs. eerbetoon
Deze film maakte veel indruk op mij: hoewel het geen volledig accurate weergave is van Amy’s leven, is het een prachtig eerbetoon aan haar als muzikant en persoon. De reden die wordt gegeven voor haar uiteindelijke terugval en overlijden lijkt een projectie van de makers. Zeer respectvol is echter dat de dood van Amy niet in beeld wordt gebracht, maar zaken eindigen op een punt dat alles relatief in orde is – hoewel er al een duidelijke schaduw hangt.
Een criterium dat ik hanteer om te beoordelen of een film goed is of niet, is of ik de film nog een keer zou bekijken. Mijn antwoord is in dit geval een volmondig ‘ja’. De aandacht voor Amy als persoon en niet als slachtoffer en de invloed van sterke vrouwen zoals Cynthia op haar leven maken dit daarnaast ook een aantrekkelijke film voor het publiek van het HWP.
'Back to Black' is nu te zien op Netflix.
Juliëtte Ronteltap is oudhistoricus – gespecialiseerd in religie & cultuur. Ze studeerde Geschiedenis en Oude Geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam en de Vrije Universiteit. Juliëttes historische interesse begon met het oude Egypte, maar is daar zeker niet tot beperkt. Daarnaast is zij actief in de politiek en in haar vrije tijd graag bezig met kunst.
- ENGLISH BELOW -
There are moments in our lives that we all remember clearly—where we were when it happened and how we felt about it. For me, the death of Amy Winehouse in 2011 was certainly one of those moments. I clearly remember that summer when I was on vacation in Germany with my father. We were sitting on a sunny terrace when we heard the news. Although I didn’t know Amy personally, I was deeply affected by her passing.
Coincidentally (or not), my father was also the person I went with to the premiere of Back to Black. This was during a Ladies Night, so at first, I asked some female friends if they wanted to come, but eventually thought, “Why couldn’t a man come along?” After all, my father is a huge fan of Amy Winehouse and owns all her albums. I share that sentiment to some extent. As a drummer, I’ve had the chance to perform her songs, and in that sense, she meant a lot to me as well.
Talented Actress
From the very beginning of the film, I was blown away by the incredible talent of the actress Marisa Abela, who plays Amy Winehouse. Her voice so closely resembles that of the actual singer that my father and I wondered if audio clips of Amy herself had been used. Later, we learned that the actress had trained to make her voice sound like Amy’s. I completely disagree with some unnecessarily critical reviews that claim her voice only “adequately approximates” the original. Furthermore, she also manages to portray the singer realistically through her appearance, facial expressions, and manner of speaking.
"The voice of lead actress Marisa Abela sounds so much like Amy Winehouse’s—were sound clips used?"
What I also want to praise is the way the film gives context to Amy Winehouse’s songs, especially Back to Black, which is also the fitting title of the film. This song is about her great love, Blake Fielder-Civil (Jack O’Connell), who had a huge impact on her life over the years. You see in a very realistic way how they meet in a local pub and are immediately drawn to each other. It quickly becomes clear that this relationship is quite toxic, as both of them are prone to addiction, and their negative traits amplify each other. What’s refreshing about this film is that, although addiction is not hidden or glossed over, Amy is not defined solely by her addiction. Critics claim the film romanticizes addiction, but there are enough scenes depicting embarrassing moments, blackouts, and even domestic violence. The film portrays this as a chain of events, rather than blaming Blake for it all.
Role of Amy’s Father
Another figure who was previously portrayed in a negative light, primarily due to the 2015 documentary Amy, is Amy’s father, Mitch Winehouse. He was accused of prioritizing making money over the health of his daughter. Indeed, in Back to Black, he is depicted in a somewhat overly positive light. This was necessary, as the film would not have been able to secure the rights to use Amy’s music otherwise. In the film, you see Amy and "Mitch" (Eddie Marsan) happily singing together at a family gathering and how he later takes her to rehab when she asks him to. However, he doesn’t come off entirely spotless. There is a moment when Amy’s management complains about her alcohol use, and he assures them that she’s fine—when it’s clearly not the case. However, a constant positive influence on Amy was her grandmother, Cynthia (Lesley Manville), who served as a style icon and role model for her. Amy reacts when her father says her grandmother would have been proud, saying, “No, she would’ve been ashamed. I’ve become one of them now, an addict.”
Accurate Representation vs. Tribute
This film made a huge impression on me. While it isn’t a completely accurate portrayal of Amy’s life, it is a beautiful tribute to her as a musician and a person. The reason given for her eventual relapse and death seems to be a projection by the filmmakers. What is very respectful, however, is that Amy’s death is not shown on screen; the story ends at a point where everything is relatively okay, though a clear shadow hangs over the events.
A criterion I use to judge whether a film is good is whether I would watch it again. In this case, my answer is a definite “yes.” The focus on Amy as a person, rather than as a victim, and the influence of strong women like Cynthia on her life, make this film appealing to the audience of the HWP (Herstory of Women’s Pride).
Back to Black is now available on Netflix.
Juliëtte Ronteltap is an ancient historian - specialising in religion & culture. She studied History and Ancient History at the University of Amsterdam and Vrije Universiteit. Juliëtte's historical interest started with ancient Egypt, but is certainly not limited to that. She is also active in politics and in her free time enjoys working on art.
Yorumlar